Μια περίοδο έντονης ζέστης διανύουμε τις τελευταίες ημέρες στη χώρα μας -τη πρώτη του φετινού καλοκαιριού- με τον υδράργυρο ήδη να έχει σκαρφαλώσει ακόμα και στους 38 με 39 βαθμούς Κελσίου και με τη κορύφωση του κύματος αυτού να βρίσκεται ακόμα μπροστά μας.
Από τις πρώτες κιόλας ημέρες που φάνηκαν τα πρώτα στοιχεία για τον καιρό αυτών των ημερών, όλοι άρχισαν να μιλούν για ένα κύμα καύσωνα. Για να χαρακτηριστεί ωστόσο ένα έντονο κύμα ζέστης ως καύσωνας, τότε θα πρέπει να τηρούνται και κάποιες συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
Ο καύσωνας, στην επιστημονική κοινότητα έχει ποικίλους ορισμούς. Ο εκάστοτε ορισμός του διαφοροποιείται ανάλογα με την περιοχή και το κλίμα της, και είναι σε σχέση με τις φυσιολογικές για την εποχή θερμοκρασίες. Κάποιες τιμές που σε θερμά κλίματα θεωρούνται φυσιολογικές, μπορεί να θεωρηθούν καύσωνας σε ψυχρότερες περιοχές αν δεν είναι φυσιολογικές σε σχέση με τα κλιματικά μοτίβα της περιοχής. Για παράδειγμα, ενώ στις περιοχές της Σκανδιναβίας οι θερμοκρασίες κοντά στους 35 βαθμούς θεωρούνται καύσωνας, στη χώρα μας οι τιμές αυτές θεωρούνται φυσιολογικές. Αντιθέτως αν στη Σαχάρα επικρατούν θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 40 βαθμών τότε δεν υπάρχει κάποιο θέμα ενώ στην Ελλάδα θεωρείται καύσωνας.
Ο όρος χρησιμοποιείται τόσο σε συχνές εναλλαγές του καιρού, όσο και σε μεγάλα κύματα ζέστης που μπορεί να συμβαίνουν μία φορά τον αιώνα. Έντονοι καύσωνες έχουν προκαλέσει καταστροφικές ζημιές στις σοδειές, χιλιάδες θανάτους από υπερθερμία και γενικευμένη χρήση ενέργειας, εξαιτίας της αυξημένης χρήσης κλιματιστικών. Ο καύσωνας θεωρείται ακραίο καιρικό φαινόμενο και επικίνδυνος για τη ζωή, επειδή η θερμότητα και το φως του Ήλιου μπορούν να υπερθερμάνουν το ανθρώπινο σώμα. Το χειρότερο κύμα καύσωνα στην πρόσφατη ιστορία ήταν το Ευρωπαϊκό Κύμα Καύσωνα του 2003, με περισσότερα από 70.000 θύματα.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία, καύσωνας υπάρχει όταν η μέγιστη θερμοκρασία αγγίζει ή ξεπερνάει τους 39°C, η ελάχιστη είναι πάνω από 26°C, το θερμοκρασιακό εύρος είναι μικρό, οι άνεμοι ασθενείς και οι υψηλές θερμοκρασίες επικρατούν για τουλάχιστον 3 μέρες σε ευρεία γεωγραφική έκταση.
Στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, ο καύσωνας στην Ελλάδα συνδέεται με τη μεγάλης κλίμακας μεταφορά θερμών αερίων μαζών από τη βόρεια Αφρική (και, σπανιότερα, από τις περιοχές του τριγώνου ανατολικής Τουρκίας-Ιράκ-Συρίας) προς τη χώρα και συνήθως παρατηρείται σε περιόδους διακοπής των μελτεμιών.
Επεισόδια καύσωνα παρατηρούνται ουσιαστικά από το δεύτερο δεκαήμερο του Ιουνίου έως το πρώτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου.
Επιμέλεια άρθρου:
Δ. Ντόβας, Προγνώστης καιρού με πιστοποίηση από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο
Όλες οι καιρικές εξελίξεις βρίσκονται εδώ! Βρείτε αναλυτικά όλες τις προγνώσεις μας μέσα από την ιστοσελίδα μας ή από το instagram @weatherforattica.gr.